අන්තර්ගත වගුව
සාහිත්‍යය ඉතා පොහොසත් සහ විවිධ ප්‍රකාශනයකි. එය ව්‍යුහාත්මක හා තේමාත්මක පදවලින් සමාන සාහිත්‍ය වර්ග කිහිපයක් වන සාහිත්‍ය ප්‍රභේද කිහිපයක් ඇතුළත් වේ. මෙම ප්‍රභේද කාණ්ඩ තුනකට වර්ගීකරණය කර ඇත: ගීයමය , ආඛ්‍යානය සහ නාට්‍යමය .
ගීත පද : ඒවා ලක්ෂණ වේ. ආත්මීයත්වය සහ රූපක, අපට සොනෙට් , කාව්‍ය , හයිකායි සහ උපහාසය .
ආඛ්‍යාන පාඨ : කතන්දර ගොඩනැගීම සම්බන්ධව, අපට නවකතාව , ප්‍රබන්ධය , වංශ කතාව සහ කෙටි කතාව .
නාට්‍යමය පාඨ: රංග ශාලාවට සම්බන්ධ ඛේදවාචකය , ප්‍රහසනය , ඛේදවාචකය ඇත. , විහිලුව සහ ස්වය .
| සාහිත්‍ය ප්‍රභේද | උප ප්‍රභේද | ලක්ෂණ | |
|---|---|---|---|
| ගීපද | පද්‍ය | පද්‍ය සහ ගාථා වලින් සෑදුනු සාහිත්‍ය ගොඩනැගීම. | |
| ගීත රචනය | Sonnet | පද්‍ය 14ක්, tercet දෙකක් සහ quartets දෙකක් සහිත විශේෂිත කවිය. | |
| Lyric | Haikai | වචන කිහිපයකින් ගැඹුරු පරාවර්තන සහිත ජපන් සම්භවයක් ඇති කෙටි කවි ගද්‍යය | |
| ආඛ්‍යානය | නවකතාව | චරිත සහ කථා වස්තුව සහිත දිගු පෙළ. | |
| ආඛ්‍යානය<11 | කතාව | සංක්ෂිප්ත කතාව සහවෛෂයික. | |
| ආඛ්‍යානය | නිදන්ගත | කෙටි කතාවට සමාන, එදිනෙදා සිදුවීම් සහ මාධ්‍යමය ස්වභාවය. | |
| ආඛ්‍යානය | ප්‍රබන්ධය | සාමාන්‍යයෙන් පරම්පරාගතව පැවත එන ෆැන්ටසි සහ සංකේත සහිත ආඛ්‍යානය. | |
| නාට්‍යමය | ඛේදවාචකය | ශෝකජනක අවසන් කිරීම් සහිත ඛේදජනක සිදුවීම් | |
| නාට්‍යමය | ඛේදනීය ප්‍රහසනය | විකට සහ ව්‍යසනකාරී අංශවල විලයනය | කෙටි සහ හාස්‍යජනක පාඨය. |
| නාට්‍යමය | ස්වයං | ආගමික සහ සදාචාරාත්මක ස්වර සහිත පෙළ. |
ගීපද ප්‍රභේදය
ගීපද ප්‍රභේදයේ පාඨයන් කාව්‍යමය වන අතර ආත්මීයත්වය සලකුණක් ලෙස ගෙන එයි, කතුවරයාගේ හෝ කතුවරයාගේ හැඟීම් සහ දෘෂ්ටිකෝණ ඉස්මතු කරයි, බොහෝ විට සංකේතාත්මක ආකාරයෙන් සහ රූපක වලින් පිරී ඇත.
කවි, සොනෙට්, හයිකයිස් සහ උපහාස ගීතමය පාඨයන් වේ. කවිය යනු පද සහ ගාථා මගින් නිර්මාණය වූ සාහිත්‍යමය නිර්මාණයක් වන අතර, සොනට් යනු පද 14 කින්, ත්‍රිත්ව දෙකකින් සහ හතරැස් දෙකකින් සංලක්ෂිත විශේෂිත කාව්‍ය වර්ගයකි.
හයිකයිස් යනු ජපන් සම්භවයක් ඇති කෙටි කවි වන අතර එය විශිෂ්ටත්වය ගෙන එයි. වචන කිහිපයකින් පරාවර්තනය. අවසාන වශයෙන්, උපහාසය යනු පද්‍යයෙන් හෝ ගද්‍යයෙන් කළ හැකි උපහාසයෙන් හා උපහාසයෙන් පිරුණු සාහිත්‍ය ආකාරයකි.
Sonnet of Separation යනුඋදාහරණයක්. එහි දී Vinícius de Moraes කවියා ප්‍රේමණීය වෙන්වීමක පවතින සියලු දුක සහ නොසෑහෙන බව හෙළිදරව් කරයි.
යුවළක් බිඳී යන මොහොතේ සාමය ඇති කර ගැනීමට අවශ්‍ය තැන විශාල ශෝකයක්, ආපසු හැරවිය නොහැකි පාඩුවක් ඇති වේ. හුදකලාව සමඟ ජීවිතයේ අනිත්‍ය බව පිළිගන්න. මේ අනුව, සියලු මිනිසුන් එක් දිනක අත්විඳිය හැකි පොදු සහ දුක්ඛිත සිදුවීමක් වචනවලට පරිවර්තනය කිරීමට කතුවරයා සමත් වේ.
Separation Sonnet (Vinícius de Moraes)
බලන්න: Sonnet Ora ඔබ Olavo Bilac විසින් තරු ඇසීමට පවසනු ඇත: කවිය විශ්ලේෂණයහදිසියේ සිනහවක් ඔහුට ඇඬෙනවා නම්
නිශ්ශබ්දව සහ මීදුම මෙන් සුදු ය
සහ එකමුතු මුඛයෙන් පෙණ සෑදී ඇත
එමෙන්ම විවර වූ දෑතින් විශ්මයක් ඇති විය
හදිසියේ සුළඟ සුළඟ
එය ඇස්වලින් අවසන් දැල්ල නොනැසී
සහ තෘෂ්ණාව ප්‍රසංගය බවට පත් විය
සහ නිශ්චල මොහොත නාට්‍යය බවට පත් විය
හදිසියේ නොව හදිසියේම
ප්‍රේමවන්තයෙක් කළ දෙය දුකක් බවට පත් විය
තනිවම සතුටු කළ දේ
ළඟම දුරස්ථ මිතුරෙකු වී
ජීවිතය ඉබාගාතේ යන වික්‍රමය වී ඇත.
බලන්න: Chega de Saudade: ගීතයේ අර්ථය සහ පද රචනයහදිසියේම, හදිසියේ නොවේ
Fanny Luíza Dupré විසින් මෙම haikai ද බලන්න, එහිදී ඇය ළමා වියේ අසමානතාවය, දුක්ඛිතභාවය සහ දුක් වේදනා ආමන්ත්‍රණය කරයි.
සීතලෙන් වෙව්ලමින්
වීදියේ කළු තාර මත
දරුවා අඬයි.
(Fanny Luíza Dupré)
ආඛ්‍යාන ප්‍රභේදය
ආඛ්‍යාන ප්‍රභේදය යනු චරිත සහිත කථාවක් සහ ආඛ්‍යානයක් ඇතුළත් සාහිත්‍ය වර්ගයකි. මෙන්න ඒවා නවකතා, කෙටිකතා, වංශකතා සහ ප්‍රබන්ධ.
නවකතා යනු සාමාන්‍යයෙන් දිගු එකක්, චරිත සහ කථා වස්තුවක් ඇති කතාවක් පවසන පාඨ වේ. කෙටිකතා ද කතන්දර වේ, නමුත් ඒවා සංක්ෂිප්ත වන අතර වාස්තවිකත්වය ගෙන එයි.
වංශ කතාව ද ආඛ්‍යාන ප්‍රභේදයේ කොටසකි. කෙටිකතාවක් හා සමානව, එය සාමාන්‍යයෙන් එදිනෙදා සිදුවීම් ගෙන එයි, බොහෝ විට පුවත්පත් චරිතයක් ඇත.
අනෙක් අතට, ප්‍රබන්ධ යනු බොහෝ විට පරම්පරා පසු කරන මනඃකල්පිත හා සංකේතවාදයෙන් පිරුණු ආඛ්‍යාන වේ.
සමකාලීන දර්ශනයේ කැපී පෙනෙන නවකතාවක් වන්නේ, උදාහරණයක් ලෙස, Torto Arado , 2019 දී Bahia හි උපන් Itamar Vieira Junior විසින් නිකුත් කරන ලද පොතකි.
කතාව. ඊසානදිග කඳුකරයේ ජීවත් වන සහෝදරියන් දෙදෙනෙකු ගැන පවසන අතර ඔවුන්ගේ ජීවිත කම්පන සහගත සිදුවීමකින් බැඳී ඇත.
මෙය නවකතාව සමාජ ප්‍රශ්න සමඟ කටයුතු කිරීමේදී ශක්තිය, ප්‍රතිරෝධය සහ සංවේදීතාව ගෙන දෙන ප්‍රබලත්වයකි. පහත උද්ධෘතයක් පරීක්ෂා කරන්න.
මම සූට්කේස් එකෙන් පිහිය ඉවත් කරන විට, පරණ, අඳුරු පැහැති රෙදි කැබැල්ලකින් ඔතා, අඳුරු පැල්ලම් සහ මැද ගැටයක් ඔතා, මගේ වයස අවුරුදු හතකට වැඩි ය.
මා සමඟ සිටි මගේ සහෝදරිය, බෙලෝනිෂියා, අවුරුද්දක් බාලයි. ඒ උත්සවයට ටික වෙලාවකට කලින් අපි පරණ ගෙදර මිදුලට වෙලා ඊට කලින් සතියේ අස්වැන්න නෙළපු බඩ ඉරිඟු කරල්වලින් හදපු බෝනික්කන් එක්ක සෙල්ලම් කළා. ඒ වන විටත් කහපාට වී තිබූ පිදුරුවලින් අපි ප්‍රයෝජන ගත්තේ කරල් මත ඇති ඇඳුම් මෙන් සැරසීමටය. අපි ඉස්සර කිව්වේ බෝනික්කන් කියලාඅපේ දූවරු, බිබියානා සහ බෙලෝනිෂියා දූවරු.
අපේ ආච්චි ගෙදරින් මිදුල අයිනේ යනවා දැක්කම අපි දෙන්නා මූණ බැලුවේ ඉඩම නිදහස් බවට ලකුණක් විදියට. ඩොනානා ඇගේ සම් සූට්කේසයේ සඟවාගෙන සිටි ඇගේ ඇඳුම් අතර, කුණු වූ මේදය ගඳ ගසන ලද බව සොයා ගැනීමට කාලයයි.
(Torto Arado, Itamar Vieira Junior විසිනි)
උදාහරණයක් ලෙස කතාව , අපි ගෙන එන්නේ ඒවගේම මට ඔළුව පිරිලා තිබුණා , මරීනා කොලසන්ටි විසිනි. කෙටි පාඨය 1986 සිට Contos de Amor Rasgado නම් පොතේ කොටසකි.
එහි, කතුවරයා තම දියණියගේ හිසකෙස් සොයා යන විට මවකගේ ආදරය සහ සැලකිල්ල පෙන්වයි. උකුණන්. මෙන්න, පොදු තත්වයක් (සහ අප්රසන්න ලෙස සැලකේ, උකුණන් සිටීම ධනාත්මක දෙයක් නොවන නිසා) සෙනෙහසින් පිරී ඇත.
සෑම දිනකම, පළමු උදෑසන හිරු එළියේ, මව සහ දියණිය දොරකඩ වාඩි වී සිටිති . දියණියගේ හිස මවගේ උකුල මත තබා මව ඇගේ උකුණන් අහුලා ගැනීමට පටන් ගත්තාය.
කඩිසර ඇඟිලි ඔවුන්ගේ කාර්යය දැන සිටියේය. ඔවුන්ට පෙනෙන පරිදි, ඔවුන් කොණ්ඩයේ මුර සංචාරයේ යෙදී, කෙඳි වෙන් කර, කෙඳි අතර පරීක්ෂා කරමින්, සම් වල නිල් ආලෝකය නිරාවරණය කළහ. ඔවුන්ගේ මෘදු ඉඟි වල රිද්මයානුකූලව ප්‍රත්‍යාවර්තනය කරමින්, ඔවුන් කුඩා සතුරන් සොයමින්, ඔවුන්ගේ නියපොතු වලින් සැහැල්ලුවෙන් සීරීමට, කැෆුනේ සෙනෙහසකින් යුක්ත විය.
ඇගේ මවගේ සායේ අඳුරු රෙදිපිළි තුළ වළලනු ලැබූ ඇගේ මුහුණ සමඟ, ඇගේ හිසකෙස් ගලා යයි. ඇගේ නළලට උඩින්, දුව සම්බාහනය කරන අතරතුර වෙහෙසට පත් වීමට ඉඩ දුන්නායඒ ඇගිලි වල බෙර නාදය ඇගේ හිස පසාරු කරගෙන යන බවක් පෙනුන අතර, උදයේ වැඩෙන රස්නය ඇගේ දෑස් පියාපත් කලේය.
ඇය ආක්‍රමණය කළ නිදිමත නිසා විය හැකිය, වෙනත් ඇඟිලි වලට යටත් වන කෙනෙකුගේ සතුටුදායක යටත් වීම, ඇය ඒ මොහොතේ කිසිවක් නොදැක්කා බව උදේ - සමහර විට, මඳක් ඇඹරීමට හැර - මව, ගෙලෙහි ඇති රහස් රතු පැහැයට ගිජු ලෙස, ඇගේ මාපටැඟිල්ල සහ මාපටැඟිල්ල අතර අල්ලාගෙන, කළු දිගේ එය ඇද ගන්නා විට සහ ජයග්‍රාහී අභිනයකින් දිලිසෙන නූල්, එය උකහා ගත්තේය.ඔහුගේ පළමු සිතුවිල්ල.
(ඔහුට ඔවුන්ගෙන් හිසක් පිරී තිබුණි. බ්‍රසීලියානු සාහිත්‍යයේ සහ බොහෝ ලේඛන වර්ග ගවේෂණය කර ඇත.
ඔහුගේ වංශකථාවේ Furto de Flor , මිනාස් ජෙරායිස් හි ලේඛකයා වත්තකින් මලක් සොරකම් කර එය සම්පූර්ණයෙන්ම මැලවී යන තෙක් බලා සිටින "වැරදි ක්‍රියාවක්" විස්තර කරයි.
ඔහුට මලට ගෞරවනීය ගමනාන්තයක් ලබා දීමට අවශ්‍ය වූ විට, ඔහු ස්වභාවධර්මය පිළිබඳ ඔහුගේ සංජානනයට නොගැලපෙන රළු ප්‍රතිචාරයක් ලැබේ.
මම ඒ වත්තෙන් මලක් සොරකම් කළා. ගොඩනැගිල්ලේ දොරටු පාලකයා නිදාගෙන සිටි අතර මම මල සොරකම් කළෙමි. මම ඒක ගෙදර ගෙනල්ලා වතුර වීදුරුවකට දැම්මා. ඇය සතුටින් නොසිටින බව මට ඉක්මනින්ම දැනුනි. වීදුරුව පානය කිරීම සඳහා වන අතර, මල බීම සඳහා නොවේ.
මම එය බඳුනට දුන් අතර, එහි සියුම් සංයුතිය වඩාත් හොඳින් හෙළිදරව් කරමින් එය මට ස්තූති කරන බව මම දුටුවෙමි. හොඳට බැලුවොත් මලක කොච්චර නව්‍යතාවයක් තියෙනවද. සොරකමේ කතුවරයා ලෙස,එය රැකගැනීමේ වගකීම මම භාරගෙන තිබුණා. මම බඳුනේ වතුර අලුත් කළ නමුත් මල සුදුමැලි විය. මම ඔබේ ජීවිතය ගැන බිය විය. එය නැවත වත්තට ගෙන ගොස් පලක් නොවීය. මල් වෙද මහත්තයට ආයාචනා කරන්නෙත් නෑ. මම එය සොරකම් කළෙමි, එය මිය යනු මම දුටුවෙමි.
දැනටමත් වියැකී ගොස් ඇති අතර, මරණයේ නිශ්චිත වර්ණය සමඟ, මම එය මෘදු ලෙස රැගෙන එය පිපුණු වත්තෙහි තැන්පත් කිරීමට ගියෙමි. දොරටු පාලකයා අවධානයෙන් සිටි අතර මට බැණ වැදුණේය:
– ඔබේ නිවසේ කුණු මේ වත්තට විසි කිරීමට පැමිණි ඔබේ අදහස කුමක්ද!
(Furto de Flor, Carlos Drummond de Andrade විසිනි )
නාට්‍ය ප්‍රභේදය
නාට්‍යමය ප්‍රභේදය යනු රංග ශාලාවේ මෙන් වේදිකාගත කිරීමට කතාවක් ගෙන එන එකකි. මෙම වර්ගයේ සාහිත්‍යයේ තන්තු ඇත: ඛේදවාචකය, ප්‍රහසනය, ඛේදවාචකය, හාස්‍යය, සහ ස්වයං .
මෙම උප ප්‍රභේදවලට වෙනස් ලක්ෂණ ඇත. ඛේදවාචකයේ දී විස්තර කරන ලද සිදුවීම්, නම පවසන පරිදි, ඛේදජනක ය. මෙම කථා වල අවසානය කණගාටුදායක ලෙස නැඹුරු වේ.
විකට නාට්‍යයේ දී ගවේෂණය කරනු ලබන්නේ හාස්‍යය (සාමාන්‍යයෙන් එය බලාපොරොත්තු සහගත අවසානයක් ඇත) සහ ඛේදජනක හා ව්‍යසනකාරී පැතිකඩයන් වන අතර එමඟින් නූල් දෙක අතර විලයනයක් ඇති කරයි.
ප්‍රහසනය සහ ස්වයංක්‍රීය සාහිත්‍ය විලාසය නැවත වරක් අගය කරන ලද අතර වඩාත් ප්‍රමුඛ සාහිත්‍ය ශෛලීන් වූ අතර පළමුවැන්න කෙටි හා හාස්‍යජනක වූ අතර දෙවැන්න ආගමික හා සදාචාරාත්මක ස්වරයකින් යුක්ත විය.
යුරෝපයේ බටහිර සංස්කෘතියේ ප්‍රසිද්ධ ඛේදවාචකයකි. ක්‍රිස්තු පූර්ව 427 දී ලියන ලද ඊඩිපස් රජු වේ. පැරණි යුගයේ වැදගත්ම ග්‍රීක නාට්‍ය රචකයෙකු වන සොෆොක්ලීස් විසිනි.
නාටකයදෙවිවරුන් විසින් ශාප කරන ලද ඊඩිපස්ගේ මිථ්‍යාව ඉදිරිපත් කරයි, ඔහුගේ පියා මරා ඔහුගේ මව විවාහ කර ගැනීමට නියම විය. කතාව විනාශකාරී අවසානයක් ඇත, එය එය ඛේදවාචකය කාණ්ඩයට ගැලපේ.
EDIPUS — ඔබට දරුවා ලබා දුන්නේ ඇයද?
SERVO — ඔව්, මගේ king.
EDIPUS — සහ කුමක් සඳහාද?
SERVUS — ඉතින් මම ඇයව මරන්නයි. සාපයක් වේවා!
SERVUS — ඔහු එසේ කළේ භයානක අනාවැකියට බියෙන්...
EDIPUS — මොන අනාවැකියක්ද?
SERVUS — ඒ ළමයා එයාගේ තාත්තාව මරන්න ඕනේ, ඒ නිසා ඔවුන් ..
EDIPUS — එහෙනම් ඇයි ඒක අර වයසක මිනිහට දෙන්නෙ?
SERVO — මට එයා ගැන දුක හිතුනා සර්! මම මේ මනුස්සයව එයාගේ මව්බිමට, ඈත රටකට ගෙනියන්න කිව්වා... මට දැන් පේනවා එයා එයාව මරණයෙන් ගලවා ගත්තේ දරුණු ඉරණමකට! හොඳයි, ඔබ එම දරුවා නම්, ඔබ පිරිමින්ගෙන් වඩාත්ම අසතුටින් සිටින බව දැනගන්න!
EDIPUS — Horror! භීෂණය! මට දුකයි! සෑම දෙයක්ම සැබෑ විය! ආලෝකය, මට ඔබව අවසන් වරට දැකීමට ලැබේවා! මම ශාප ලත් පුතා, මගේම මවගේ ශාප ලත් ස්වාමිපුරුෂයා... සහ... මගේම පියාගේ ශාප ලත් මිනීමරුවා!
