Inhoudsopgave
Het kader Meisje met de parel ( Meisje met een parel in Braziliaans Portugees, en Meisje met de parel, werd geschilderd door de Nederlandse kunstenaar Johannes Vermeer in 1665.
Het klassieke realistische schilderij is een meesterwerk geworden en is de wereld van de schilderkunst ontstegen en heeft een literaire en filmische bewerking gekregen.
Betekenis en analyse van het kader Meisje met een parel
Er is weinig bekend over de geschiedenis van Vermeers beroemdste doek, bekend als "de Mona Lisa van het Noorden" of "de Nederlandse Mona Lisa". Meisje met een parel is ongetwijfeld het beroemdste werk van de schilder en toont als hoofdpersoon een jonge vrouw met een serene, zoete lucht, een kuise blik en haar lippen op een kier.
Het is opmerkelijk hoe de zwarte achtergrond (die destijds waarschijnlijk donkergroen was) de aanwezigheid van deze ene figuur in het schilderij benadrukt en hoe het schilderij een gevoel van harmonie uitstraalt. De techniek van de donkere achtergrond helpt om het doek driedimensionaal te maken.
De gekozen figuur heeft een engelachtige uitstraling, tegelijk vrolijk en droevig, en verbergt iets mysterieus - het is geen toeval dat het schilderij wordt vergeleken met het meesterwerk Gioconda door Leonardo da Vinci.
Zie ook: De film Eternal Sunshine of the Spotless Mind (uitleg, samenvatting en analyse)Het ornament dat Vermeers jonge vrouw in haar oren draagt, geeft het doek zijn naam. Ook de glans in de ogen en mond van de jonge vrouw moet worden benadrukt, evenals de lichtbalans in het schilderij.
In tegenstelling tot de portretten van vorsten, geposeerd en gekleed, lijkt de jonge vrouw te zijn vastgelegd in een alledaags moment, midden in haar plichten, met een zakdoek op haar hoofd. Ze kijkt de kijker gedeeltelijk zijdelings aan, alsof iets haar oproept.
Zie ook: Wat is de Bauhaus Kunstschool (Bauhaus Beweging)?Sommigen zeggen dat de jonge vrouw de dochter van de schilder zelf is, die op het schilderij zou zijn vereeuwigd toen ze pas 13 was, maar deze theorie is niet bevestigd.
Een andere twijfel betreft de tulband die de hoofdpersoon draagt: in die tijd werden dergelijke stukken niet meer gedragen. Er wordt gespeculeerd dat Vermeer zich liet inspireren door het schilderij Jongen in een tulband geschilderd door Michael Sweerts in 1655.
Het doek "Boy in a Turban" van Michael Sweerts, dat als inspiratie zou hebben gediend voor Vermeers Meisje met de parel.
Over de schilder Vermeer
De maker van het schilderij werd in 1632 in Delft geboren en stierf op 43-jarige leeftijd in 1675.
Vermeer schilderde relatief weinig doeken en uit wat we uit zijn collectie hebben kunnen halen, blijkt duidelijk dat hij geïnteresseerd was in licht, wetenschap en het dagelijks leven.
Om u een idee te geven van hoe schaars zijn nalatenschap was: tot op heden zijn slechts vijf zeker legitieme schilderijen met zijn handtekening en datum ontdekt.
Alle gevonden werken zijn geschilderd tussen de jaren 1656 en 1669, het zijn:
- De pooier (1656);
- Gezicht op Delft (1660);
- Meisje met de parel (1665);
- De Astronoom (1668);
- De Geograaf (1669).
De stad waar Vermeer werd geboren was een van de grootste in Nederland en werd bekend door de productie van een speciaal soort geglazuurde keramiek.
De schilder was niet erg succesvol in zijn leven en na zijn dood raakte zijn werk snel in de vergetelheid.
Schilderij van Vermeer.
Een van de verantwoordelijken voor de ontdekking van Vermeer was de Franse schrijver Marcel Proust, die de schoonheid van zijn schilderijen onderstreepte in de klassieker Op zoek naar verloren tijd (1927).
Historische achtergrond
Vermeers tijdgenoot Nederland beleefde een golf van religieuze vernieuwing en het protestantisme begon wortel te schieten in het land, wat een diepgaande invloed had op de kunst.
Protestanten droegen werklust en discipline uit en moedigden matigheid aan (vaak in tegenstelling tot de verkwistende houding van de katholieke kerk).
Na verloop van tijd kwam het lutheranisme in de Nederlanden op de voorgrond.
Behalve schilder was Vermeer ook handelaar in schilderijen van andere kunstenaars in de stad. De zaken gingen slecht toen de oorlog tussen Holland en Frankrijk uitbrak, omdat de burgerij door de economische crisis niet meer zoveel in de kunst investeerde.
Boek aanpassing
Het verhaal van Tracy Chevalier in haar in 1999 uitgebrachte fictie valt samen met de zeldzame informatie die men heeft over de schilder Vermeer.
De historische roman speelt zich af in de woonplaats van de kunstenaar (Delf, in Nederland), in het jaar 1665 (het jaar waarin het schilderij werd geschilderd).
In het script krijgt het meisje dat de hoofdrol speelt een naam - Griet - en een bijzonder verhaal: het jonge meisje is 17 jaar oud en wordt gedwongen te werken om haar arme familie te helpen onderhouden.
De naam van de hoofdpersoon van het boek werd met de hand gekozen, Griet betekent "zandkorrel", "vastberadenheid" en "moed".
De jonge Griet, die tot een achtergestelde sociale klasse behoort, wordt dan dienstmeid in het huis van de schilder Vermeer, en het is vanaf dat moment dat de twee centrale personages van de plot zich tot elkaar beginnen te verhouden.
Er is nog een derde belangrijk personage in het verhaal, Pieter, de slagerszoon die Griet het hof maakt. Het verhaal speelt zich dus af rond deze driehoeksverhouding.
Het boek Meisje met de parel werd in het Portugees vertaald en in 2004 in Brazilië uitgegeven door uitgeverij Bertrand.
Omslag van de Braziliaanse editie van Meisje met een parel door Tracy Chevalier.
Verfilming
In de Amerikaanse speelfilm wordt de schilder Johannes Vermeer gespeeld door Colin Firth en Scarlett Johansson speelt Griet, de hoofdpersoon van het schilderij.
Het drama, uitgebracht in 2003, duurt 99 minuten en werd geproduceerd via een partnerschap tussen Engeland en Luxemburg.
De gekozen regisseur was Peter Webber en het script werd geschreven door Olivia Hetreed (gebaseerd op het boek van Tracy Chevalier, gepubliceerd in 1999).
Praktische informatie over het kader
Het schilderij is gemaakt in olieverf op doek en heeft afmetingen van 44 cm bij 39 cm. Uit onderzoek op het doek blijkt dat het schilderij niet is opgesteld.
Een curiositeit: de blauwe verf waarmee de tulband van de jonge vrouw werd geschilderd, was in die tijd erg duur (duurder dan goud). Hoewel Vermeer tijdens zijn leven een economisch moeilijke periode doormaakte, bleef hij schilderen met het materiaal dat hij het meest geschikt achtte voor zijn kunst.
Het scherm Meisje met een parel Het raakte in de vergetelheid en dook pas weer op in 1881, meer dan tweehonderd jaar nadat het was geschilderd. Het werk werd toen geveild en maakt nu deel uit van de vaste collectie van het Mauritshuis in Den Haag.
Tussen 2012 en 2014 ging het werk op wereldtournee en was het in Japan, de Verenigde Staten en Italië.
Maak ook kennis met
