Wat is de Bauhaus Kunstschool (Bauhaus Beweging)?

De Bauhaus School of Art, opgericht in Duitsland (meer bepaald in Weimar), liep van 1919 tot 1933 en werd het belangrijkste en invloedrijkste instituut in zijn soort. Het was een van de voorlopers van het modernisme en gaf de aanzet tot de Bauhaus-beweging.

Het Bauhaus markeerde een belangrijke periode in de kunstgeschiedenis, toen kunstenaars begonnen te beseffen dat de machine niet de enige schuldige was aan de dalende kwaliteit van de producten.

Samen gingen de leden van de groep op zoek naar een nieuwe relatie tussen ambachtsman en industrie. Dit was een echte oefening in culturele vernieuwing. De leerlingen van de school werden gestimuleerd tot zowel formeel kunstonderwijs als tot onderwijs geïntegreerd in het vakmanschap.

Het ontstaan van de Bauhaus-school

De Bauhaus-school werd opgericht in Weimar, Duitsland. Voordat de geboorte van de school daadwerkelijk plaatsvond, had de oprichter, Walter Gropius, al deelgenomen aan initiatieven die de band tussen kunstenaars, ambachtslieden en industrieën wilden versterken.

Het werk van die tijd werd sterk beïnvloed door de Russische en Sovjet avant-garde. Walter Gropius stond aan het hoofd van de groep en werd de eerste directeur van de School.

Bij de Bauhaus-groep kwamen ook bekende leraren als Kandinsky, Klee, Feininger, Schlemmer, Itten, Moholy-Nagy, Albers, Bayer en Breuer.

Een van de idealen die de School nastreeft is aanwezig in het citaat van Louis Sullivan:

"Vorm volgt functie."

De school wilde een moderne ontwerpfilosofie verspreiden op de meest uiteenlopende gebieden, waarbij het concept van functionalisme Onder de gebieden waar de leraren werkten, waren leraren uit de meest uiteenlopende gebieden. Bauhaus cursussen de hoogtepunten zijn:

• architectuur
• decoratie
• verf
• sculptuur
• foto
• cinema
• theater
• ballet
• industrieel ontwerp
• keramiek
• metaalbewerking
• textielcreaties
• reclame
• typografie

Het Schoolproject was in verschillende opzichten belangrijk: omdat het moedig de machine aanvaardde als een instrument dat de kunstenaar waardig is, omdat het het probleem van de massaproductie van goed design aanpakte en vooral omdat het een aantal kunstenaars met verschillende talenten uit vele verschillende vakgebieden samenbracht.

Gevel van de Bauhaus-school.

In 1933 beval de Nazi-regering de Bauhaus-school haar deuren te sluiten. Het werd door velen beschouwd als een communistische instelling, vooral omdat er Russische docenten, studenten en personeel woonden.

De veranderingen in het Bauhaus

In 1925 verliet het Bauhaus Weimar en verhuisde het naar Dessau, waar het stadsbestuur links was. Daar kwam het Bauhaus tot volle wasdom, zowel structureel als pedagogisch.

Zeven jaar later, in 1932, verhuisde het Bauhaus naar Berlijn vanwege de vervolging door de nazi's. Het jaar daarop werd de school op last van de nazi's beëindigd.

Zelfs na de sluiting bleven veel docenten, studenten en medewerkers vervolgd worden door het totalitaire regime.

Naast de veranderingen in de fysieke ruimte onderging de school ook structurele veranderingen. Walter Gropius, de oprichter, had de leiding over het project tot 1927. Hij werd opgevolgd door Hannes Meyer, die de school tot 1929 leidde. Ten slotte nam Mies van der Rohe het over.

Wat betekent Bauhaus?

De letterlijke betekenis van het woord Bauhaus is "huis bouwen".

Bauhaus kenmerken

De school had een vernieuwend voorstel en brak met het klassieke kunstonderwijs door de productie van objecten te stimuleren die een eindresultaat als prioriteit hadden.

Hieronder vindt u enkele van de belangrijkste kenmerken van de multidisciplinaire onderwijsinstelling:

• Functionaliteit: het werk moet een doel hebben en dat doel dienen;
• Een werk moet op grote schaal en voor elk soort publiek kunnen worden geproduceerd;
• Volgens de richtlijnen van de school zelf ging het erom "de gewoonte van het denken, idealiseren en projecteren van het gehele productieproces" te stimuleren;
• Ambachten moeten niet langer een geïsoleerd middel zijn om een doel te bereiken, maar een onmisbaar middel;
• Hoewel de school het functionalisme hoog in het vaandel droeg, wilde men werken creëren die ver verwijderd waren van elke vorm van verveling of sleur. Hoewel de producten vaak eenvoudige contouren hadden, moesten ze de gebruiker verrassen, bijvoorbeeld door de kleuren.

Bauhaus onderwijs

Paul Klee schematiseerde, door middel van concentrische cirkels van vier lagen, hoe het door de school voorgestelde onderwijs werkte. Het schema van het Bauhaus curriculum werd gepubliceerd in het Bauhaus statuut in het jaar 1923:

Schema van het Bauhaus curriculum (1923) gemaakt door Paul Klee.

Bauhaus meubilair

Naast investeringen in architectuur en beeldende kunst hebben de docenten en studenten van de school een reeks meubels gemaakt volgens de geleerde leer.

Maak kennis met enkele van de beroemdste stukken:

Rood en Blauw Stoel

Rode en Blauwe Stoel, ontworpen door Gerrit Rietveld.

Gerrit Rietveld maakte de beroemde Rood-blauwe stoel in 1917 en liet zich inspireren door Mondriaans schilderij.

De schepper was de zoon van een meubelmaker en begon al vroeg met het ontwerpen van meubels naast zijn vader. In 1917 opende hij zijn eigen bedrijf en bedacht het eerste prototype van de stoel, die van massief hout zou worden gemaakt, zonder verf.

Pas later besloot Rietveld kleur te geven aan het werk door te kiezen voor een hommage aan de collega van de beweging, Mondriaan.

De geneste tabellen van Breuer

IJzeren pijptafel uit 1928, ontwerp van Marcel Breuer.

Marcel Breuer, de Hongaars-Amerikaanse architect en ontwerper, werkte met stalen buizen en metalen structuren, niet alleen in stoelen maar ook in tafels.

Het bovenstaande meubel is een typisch voorbeeld van de wens van de meester om kunst en industrie met elkaar te verzoenen.

Veel van de stukken zijn monochroom, maar de tafelset schuwt die regel.

Barcelona stoel

De stoel, getiteld Barcelona, is ontworpen door Ludwig Mies van der Rohe en Lily Reich.

De Barcelona-stoel werd ontworpen voor het Duitse paviljoen op de Internationale Beurs van Barcelona in het jaar 1929.

De oorspronkelijk in leer uitgevoerde stoel bestaat uit twee delen (de rugleuning en de voetsteun) en is gericht op een zo groot mogelijk comfort. Het werk maakt deel uit van een breder interieurproject dat ook andere meubels omvat.

Ondanks zijn ogenschijnlijke complexiteit maakt de stoel productie op industriële schaal mogelijk.

Leunstoel Wassily

Bekend als de Wassily of President stoel, werd het stuk gemaakt door Marcel Breuer.

De stoel, tussen 1925 en 1926 ontwikkeld door de in Hongarije geboren Amerikaanse architect Marcel Breuer, was oorspronkelijk gemaakt van staal (steunbuizen) en leer en werd aanvankelijk geproduceerd door het Oostenrijkse bedrijf Thonet.

De naam van de stoel (Wassily) is een eerbetoon aan collega van de Bauhaus-school Wassily Kandinsky. Het stuk was een van de eerste creaties van stalen buizen, die tot dan toe geen deel uitmaakten van het meubelontwerp.

Bauhaus objecten

Hoewel minder bekend dan de meubelstukken, ontwierp het Schoolteam ook enkele originele en creatieve voorwerpen.

Hartwig's schaakbord

Schaakbord gemaakt in 1922 door Josef Hartwig.

Het door de Duitse ontwerper Josef Hartwig bedachte schaakbord is vernieuwend omdat de indeling van elk stuk aangeeft welk type zet het kan doen.

Toen het werd gemaakt, was Hartwig het hoofd van de werkplaats die belast was met het timmerwerk van de school en bedacht hij om het object met kleine afmetingen te maken (het bord meet 36 cm bij 36 cm en de koning is 5 cm hoog).

Een van de originele dienbladen van de Duitser maakt deel uit van de collectie van het MoMA (New York) en replica's van de creatie zijn nog steeds op de markt te vinden.

Wagenfeld-Leuchte (of Bauhaus-Leuchte) lampenkap

Lampenkap gemaakt door William Wagenfeld.

De eenvoudige, geometrische armatuur die een icoon van het Bauhaus blijft, bestaat uit een koepel van glas en metaal en vertegenwoordigt de technologische fase van de School.

Het stuk is tot op de dag van vandaag het bekendste werk van Wagenfeld, die sterk sociaal bewogen was en wilde dat zijn creaties toegankelijk waren voor ieder publiek.

Ketel door Marianne Brandt

De ketel werd in 1924 ontworpen door Marianne Brandt.

De school was zo veelzijdig dat zij zich bezighield met de creatie van alledaagse voorwerpen zoals het thee-ei.

De creatie van Marianne Brandt heeft een ingebouwd filter, een niet-druppelende tuit en een hittebestendig handvat. Terwijl het lichaam van het object grotendeels uit metaal bestaat, is het handvat uitgevoerd in ebbenhout. De theepot is een ander voorbeeld van de School die functionaliteit en schoonheid combineert.

Bauhaus kunstenaars

De School bestond uit kunstenaars uit de meest uiteenlopende gebieden. Onder de meest gevestigde zijn:

• Walter Gropius (Duitse architect, 1883-1969)
• Josef Albers (Duits ontwerper, 1888-1976)
• Paul Klee (Zwitsers schilder en dichter, 1879-1940)
• Wassily Kandinsky (Russische kunstenaar, 1866-1944)
• Gerhard Marks (Duitse beeldhouwer, 1889-1981)
• Lyonel Feininger (Duitse schilder, 1871-1956)
• Oskar Schlemmer (Duitse schilder, 1888-1943)
• Mies van der Rohe (Duitse architect, 1886-1969)
• Johannes Itten (Zwitserse schilder, 1888-1967)
• László Moholy-Nagy (Hongaarse ontwerper, 1895-1946)
• Josef Albers (Duitse schilder, 1888-1976)

Bauhaus Architectuur

De door de School gesteunde architectuur streefde naar vereenvoudigde vormen en lijnen die bepaald werden door de functie van het object. Het was het principe van moderne vormgeving en schoon .

De gebouwen van dit type hebben over het algemeen vereenvoudigde en geometrische contouren. Veel van de gebouwen zijn verhoogd door pilaren (pilotis) waardoor het lijkt alsof ze zweven.

Voorbeeld van een verhoogde constructie op een loods.

Het Bauhaus-project streefde naar een intieme relatie tussen architectuur en stedenbouw en moedigde het overwicht van rechte lijnen en geometrische vaste lichamen aan.

Een ander zeer aanwezig kenmerk is het feit dat de muren glad en ruw lijken, over het algemeen in het wit, waardoor het accent op de structuur van de constructie komt te liggen.

Bauhaus en Tel Aviv, de hoofdstad van Israël

De leer van de oorspronkelijk in Duitsland opgerichte school werd wijd verspreid in de Israëlische hoofdstad, die momenteel het grootste aantal gebouwen in Bauhaus-stijl ter wereld telt.

De trend nam een hoge vlucht in de jaren dertig, meegebracht door Duitse Joden die het architectonische rationalisme van Bauhaus meebrachten. De stijl vond al snel aanhangers in Israëls tweede grootste stad.

In 2003 werd een specifiek gebied van de stad (bekend als de Witte Stad) door de Unesco uitgeroepen tot werelderfgoed. Het gebied telt meer dan 4.000 gebouwen die in dezelfde stijl zijn gebouwd. De naam Witte Stad verwijst naar de kleur van de gebouwen.

Hoogtepunten zijn de grote balkons die aanwezig zijn in het woongebouw in Tel Aviv.

Karakteristiek gebouw van de Witte Stad, met veel rondingen.

Een van de fundamentele elementen die de Bauhaus-professoren leerden was het handhaven van luchtige ruimtes, zoals te zien is in het gebouw in Tel Aviv.

Maak ook kennis met