Inhoudsopgave
De hardnekkigheid van het geheugen is een schilderij van de surrealistische schilder Salvador Dalí. Het doek werd in 1931 in minder dan vijf uur vervaardigd en heeft kleine afmetingen (24cm x 33cm).
Dalí was onwel genoeg om met zijn vrouw en vrienden naar de bioscoop te gaan, en in die tijd thuis schilderde hij een van de beroemdste schilderijen uit de kunstgeschiedenis.
Het werk, gemaakt met de techniek van olie op doek, wordt sinds 1934 tentoongesteld in het Museum of Modern Art (MoMa) in New York.
Interpretatie en betekenis van De hardnekkigheid van het geheugen
Surrealistische werken kunnen op vele manieren worden geïnterpreteerd, omdat ze vol symboliek zitten en weinig directe weergaven van de werkelijkheid bevatten. De hardnekkigheid van het geheugen draagt een bericht met betrekking tot temporaliteit en geheugen.
Via de "paranoïde-kritische" methode, die de kunstenaar ontwikkelde op basis van theorieën uit de psychoanalyse, creëert Dalí situaties die het onbewuste en de fantasie verkennen, waarbij hij voorwerpen in ongewone, ongebruikelijke scenario's plaatst. Zo herdefinieert de kunstenaar de elementen en brengt hij uiteenlopende concepten.
De "gesmolten" klokken
De smeltende klokken vertegenwoordigen een tijd die anders verloopt In tegenstelling tot normale horloges, die het verstrijken van de seconden nauwkeurig aangeven, hebben deze Dali horloges andere markeringen omdat hun wijzers gesmolten zijn en een verwrongen waarneming van de seconden.
Wanneer we naar horloges kijken, herkennen we dit object, maar het bezorgt ons vreemdheid, omdat het zijn conventionele formaat en gebruik mist. Deze vreemdheid genereert een reflectie op het object zelf en zijn functie.
Er is ook de interpretatie dat gesmolten klokken verband houden met seksuele impotentie, een onderwerp dat in andere werken van de kunstenaar aan de orde komt. Door de consistentie van het object, in dit geval slap, legt Dalí een verband tussen seksualiteit en tijd.
Zie ook: Instigerende werken van het surrealisme.
De mieren op de klok
Salvador Dalí hield niet van mieren en deze insecten worden in zijn werken in verband gebracht met rotting.
Zie ook: 15 onvergetelijke klassieke films om te bekijken op NetflixDit laat zien hoe het alledaagse object wordt veracht door Dalí en de surrealistische avant-garde. Velen geloofden dat de representatieve kunst decadent was en dat de fotografie de plaats had ingenomen van de realistische schilderkunst.
De gevonden oplossing was om het object te verplaatsen, te vervormen, zoeken naar nieuwe manieren Deze bron is niet alleen een andere manier om het object voor te stellen, maar bevordert ook meditatie en reflectie over dingen die in ons dagelijks leven onopgemerkt blijven.
De klok is een banaal object dat we allemaal hebben gezien en waarschijnlijk ook hebben gebruikt. We besteden er meestal niet veel aandacht aan, ook al is hij verantwoordelijk voor het markeren, het plannen van onze dag en onze afspraken.
Wanneer Dalí de klok transfigureert, doet hij ons beseffen dat dit kleine voorwerp zo'n groot belang heeft in ons leven.
De vlieg op de klok
De vlieg die op een van de klokken zit, bevestigt nog eens dat de kunstenaar zich in dit werk bezighoudt met het thema tijd.
Het insect symboliseert het verstrijken van cycli en herinnert ons eraan dat "de tijd vliegt", zij het voor ieder individu op een andere manier.
De droge boom
De boom op het scherm verschijnt als steunstructuur voor een van de gedraineerde klokken. Dit element symboliseert een olijfboom, een veel voorkomende boom in Catalonië, de geboorteplaats van Salvador Dalí.
De kunstenaar koos ervoor haar af te beelden als een manier om (afgezien van het landschap op de achtergrond) zijn afkomst te bevestigen.
Het feit dat de stam verdroogd is, zonder een enkel groen blad, doet ons opnieuw nadenken over de cycli van de natuur, en bijgevolg over tijd en leven.
Karikatuur van de schilder
A subjectief begrip van tijd De figuur van de schilder verschijnt slapend onder een gesmolten klok. De plaats van de droom, van het waken, is ook een plaats waar de tijdelijkheid andere werkelijkheden aanneemt.
De tijd van het schilderij De hardnekkigheid van het geheugen Het is bekend dat Dalí werd beïnvloed door enkele van Freuds theorieën over psychoanalyse, volgens welke "de droom de echte weg is die naar het onbewuste leidt".
Dalí's zoektocht naar het onbewuste wordt in het schilderij weerspiegeld door zijn slapende karikatuur. De tijdelijkheid bevindt zich op een ander vlak.
In deze figuur zien we ook dat de kunstenaar vormloos is afgebeeld, als een amorf lichaam met grote wimpers.
Men kan ook een organisch element bij de neus opmerken, dat kan worden geïnterpreteerd als een tong, waardoor het lichaam zelf opnieuw wordt geconfigureerd, zoals dat hoort in het universum van de dromen.
Het landschap en de rest van de werkelijkheid
Te midden van alle surrealistische figuraties en voorstellingen toont het schilderij van Salvador Dalí ons een landschap op de achtergrond. Deze horizon was het uitzicht vanuit zijn huis in Barcelona.
Het is de weg naar de werkelijkheid, wat er overblijft van de werkelijkheid in dit schilderij dat de droomachtige omgeving die we ervaren terwijl we dromen.
Het gebruikte kleurenpalet werd gekozen om ons mee te voeren naar een dor landschap. Met oker- en bruintinten over het grootste deel van het doek worden we meegevoerd naar een droge en onvruchtbare natuur.
Het werk leidt ook tot metalinguïstische vragen: hoe kan kunst deel uitmaken van het geheugen en niet vergeten worden? En hoe leidt dit ertoe dat de maker van het werk een beetje onsterfelijkheid zoekt in zijn schilderijen?
Verdere beschouwingen over De volharding van het geheugen
De hardnekkigheid van het geheugen is een subjectieve kijk op de tijd en haar implicaties, zowel in het kunstwerk als in de herinnering. Het is ook een eerbetoon aan de innerlijke, onbewuste tijd, die zijn eigen manier van vertellen heeft en zich onttrekt aan de rationaliteit.
Het onbewuste is essentiële materie voor Salvador Dalí en de tijdloosheid ervan wordt in het werk uitgedrukt met het gebruik van horloges die smelten wanneer ze worden blootgesteld aan de hardnekkigheid van de herinnering.
Ontdek de 11 meest memorabele werken van Salvador Dalí.
Wat was surrealisme?
Het surrealisme is een artistieke school die zijn oorsprong vindt in de literatuur en een grote vrijheid in de schepping Kunstenaars wilden afstand nemen van het formalisme en hun grondstof zoeken in het onbewuste, in wat aan de werkelijkheid ontsnapt.
De term surrealisme is bedacht door André Breton en wordt gevonden in de context van de Europese modernistische bewegingen. Sterk beïnvloed door de psychoanalytische theorieën van Freud, probeert het surrealisme afstand te nemen van logica en rede in artistieke producties.
Het resultaat is een symbolische kunst vol met elementen die de rationaliteit overstijgen en alledaagse voorwerpen ontdoen van hun conventionele logica.
Wil je meer weten? Begrijp alles over het surrealisme.
