10 werken om René Magritte te begrijpen

René Magritte (1898-1969), een van de grootste namen in het surrealisme, maakte memorabele doeken die waarnemers tot op de dag van vandaag intrigeren.

Hoewel hij het meest bekend is om zijn meesterwerk Het verraad van beelden (1929) was Magritte de geniale geest achter een reeks briljante werken.

Leer nu over de tien grootste werken van de schilder.

1. Het verraad van beelden (1929)

Geschilderd in 1929, het doek Het verraad van beelden is een werk dat de toeschouwer doet nadenken over de grenzen van de vertegenwoordiging en het object zelf.

Het verklarende bijschrift, geschreven in een wetenschappelijk lettertype, doet de toeschouwer de grens tussen kunst en werkelijkheid in vraag stellen. Het woord pijp duidt geen echte pijp aan, een besef dat voor de hand lijkt te liggen maar door de Belgische schilder zeer treffend aan de orde is gesteld.

Dit is een revolutionair beeld in de kunstwereld, en het is geen toeval dat het werk met veel controverse was omgeven toen het openbaar werd gemaakt, volgens de schilder zelf:

De beroemde pijp. Hoe mensen me dat kwalijk namen. Maar zeg me, kun je hem vullen? Natuurlijk niet, het is slechts een voorstelling. Als ik op het bord had geschreven: Dit is een pijp, zou ik gelogen hebben.

Zie ook: Instigerende werken van het surrealisme.

2. De Zoon des Mensen (1964)

Het schilderij van een man in pak, rode das en bolhoed - totaal uit zijn verband met het landschap - met een groene appel voor zijn gezicht is een van de beroemdste werken van René Magritte.

De figuur, in een statische positie, staat met de horizon op de achtergrond (en met zijn rug ernaar toe), met een bewolkte hemel boven hem en een muurtje in zijn rug. Het beeld is zo iconisch dat het is opgenomen in de popcultuur en vandaag massaal wordt gereproduceerd.

Aanvankelijk zou het schilderij een zelfportret van Magritte zijn (in opdracht van zijn eigen opdrachtgever), maar al snel wilde de schilder het werk in iets anders veranderen, mogelijk in een meer conceptuele discussie tussen het zichtbare, het verborgene en de menselijke nieuwsgierigheid .

3. Golconda (1953)

De mannen, voorgesteld als regendruppels, intrigeren de toeschouwer. Vrijwel identiek, is het niet goed te onderscheiden of ze op de grond of uit de lucht zijn neergedaald. Hoewel ze vergelijkbare kenmerken hebben, zien we bij nadere beschouwing dat de mannen zich van elkaar onderscheiden, wat de toeschouwer aanzet tot een spel van het waarnemen van overeenkomsten en verschillen.

Alle mannen dragen zwarte overjassen en bolhoeden, de achtergrond is een gewoon voorstedelijk gebouw, ook met bijpassende ramen, en een blauwe lucht bovenaan het scherm. Het scherm gaat omhoog vragen over individualiteit en groepsidentiteit In hoeverre zijn subjecten autonoom of gedragen zij zich in overeenstemming met de massa?

Een curiositeit over de naam van het schilderij: Golconda is een verwoeste stad (meer precies een fort bij Hyderabad) in India, beroemd om de diamanthandel. Veel mensen vragen zich af waarom Magritte zijn doek naar deze stad heeft genoemd. Sommige kunsttheoretici suggereren dat de houding van de mannen met bolhoeden lijkt op de structuur van de diamant.

4. The Lovers (1928)

Men kan zeggen dat het scherm The Lovers In het midden van het schilderij staat een verliefd stel met hun gezichten bedekt.

We kunnen de identiteit van de geliefden niet zien en we kunnen het geslacht van de personages alleen onderscheiden door de kleding die ze dragen.

Er hangt een twijfel in de lucht: voor wie verbergen ze hun gezichten? Voor elkaar? Voor de toeschouwer? Voor hun mogelijke officiële partners? Zouden de sluiers een metaforische manier zijn om te zeggen dat liefde blind is?

Net als veel surrealistische werken, The Lovers sluit meer vragen dan antwoorden en juist daarom boeit het de toeschouwer.

5. Decalcomanie (1966)

De naam van het schilderij verwijst naar een schilderstrategie. Decalcomanie is de techniek om een vel papier op een geschilderd oppervlak te drukken en dit te verwijderen.

In het doek hierboven maakt Magritte precies zo'n gebruik van de techniek door een spel uit te lokken met de afbeelding van de man met zijn rug naar het publiek gekeerd.

Het lijkt alsof de anonieme hoofdpersoon uit het rechtervlak is verwijderd en naar het linkervlak is verplaatst, waarbij de herinnering aan zijn lichaam, zijn omtrek, is geregistreerd als een soort venster van waaruit men de horizon kan zien.

6. Persoonlijke waarden (1952)

Magrittes olieverf op doek toont hypertrofe voorwerpen, in volstrekt ongebruikelijke verhoudingen, die een onmiddellijke vreemdheid en onbehagen bij de toeschouwer teweegbrengen.

Op het scherm Persoonlijke waarden Alledaagse voorwerpen zoals de kam en de scheerkwast lijken enorm, terwijl het bed en de tapijten piepklein zijn in de kamer waarvan de muren zijn geschilderd als de hemel.

Kortom, niet alleen objecten veroorzaken een bepaalde desoriëntatie bij het publiek evenals het begrip zelf van binnen en buiten lijkt geproblematiseerd in de schilderkunst.

7. De valse spiegel (1928)

Het door Magritte geschilderde oliedoek richt zich uitsluitend op het oversized linker menselijk oog, met een zeer scherpe zoom die elk element van de oogstructuur belicht.

Het beeld van Magritte heeft echter de bijzonderheid dat het de contouren van de lucht weergeeft waar we normaal gesproken gewend zijn de iris te zien.

De belangrijkste vraag hier kan als volgt worden vertaald: zien we het menselijk oog dat de hemel weerspiegelt of de hemel die uiteindelijk door een menselijk oog wordt ingekaderd?

8. Doorzichtigheid (1936)

Op het scherm Doorzichtigheid De hoofdpersoon, een schilder, wordt betrapt op het tekenen van een vogel op een doek op een ezel terwijl hij kijkt naar een ei dat naast hem op tafel ligt.

In het intrigerende beeld is het alsof de kunstenaar vanuit het ei kon voorspellen wat er in de toekomst zou komen (de vogel).

De schilder, zittend, met zijn penseel in zijn rechterhand en zijn palet in zijn linker, staart aandachtig naar het ei als een mogelijkheid voor de toekomst. De kunstenaar is de enige die ziet wat niemand anders ziet: terwijl iedereen naar een ei staart, voorspelt de kunstenaar wat er morgen van zal worden.

9. Time Passed Over (1938)

Een kamer, een open haard met een spiegel erop. We zien slechts een gedeelte van de kamer, dat niet misstaat. Wat hier opvalt is de trein die door de muur breekt aan de binnenkant van de open haard.

De rook die door de verwarming zou moeten ontstaan, is in feite rook die uit de schoorsteen van de zweeftrein komt.

Het is merkwaardig dat, hoewel het beeld nergens op slaat (een trein die door een muur rijdt, flankerend zonder enig steunpunt op de grond), het enkele wetten van de echte wereld respecteert, zoals de projectie van de schaduw.

10. Onderlinge voortplanting (1937)

Een man voor de spiegel, met een boek op de tafel aan zijn rechterzijde, daglicht dat door het raam aan de linkerzijde naar binnen valt. Tot dan toe konden we uit de beschrijving opmaken dat het een conventioneel schilderij was en geen surrealistisch werk.

Wat ongebruikelijk is in de schilderkunst Onderlinge voortplanting is het feit dat de spiegel het beeld van de hoofdpersoon niet reproduceert, maar dupliceert: in plaats van de man van voren te zien, zien we zijn silhouet weer van achteren.

Het is merkwaardig dat de spiegel doet wat hij moet doen ten opzichte van de rest van het landschap: hij weerspiegelt perfect de bank en het boek dat erboven is geplaatst. De man gehoorzaamt echter niet aan de wetten van de logica en blijft anoniem, waardoor de kijker in verwarring wordt gebracht.

Wie was René Magritte

De Belgische schilder René François Ghislain Magritte (1898-1969) was in de kunstwereld alleen bekend onder zijn voor- en achternaam.

Als zoon van een wever en een hoedenmaker (wat veel van zijn obsessie met de bolhoed verklaart) ging hij op volwassen leeftijd naar de Académie Royale des Beux-Arts in Brussel.

Portret van René Magritte.

Op 22-jarige leeftijd hield hij zijn eerste professionele tentoonstelling en zes jaar later kon hij zich uitsluitend aan de schilderkunst wijden. Daarvoor moest René werken aan het maken van advertenties en affiches.

Er wordt gezegd dat zijn eerste surrealistische werk, geschilderd in 1926, was Le Jockey Perdu maar het stuk zou geen groot succes zijn geweest.

Le Jockey Perdu ( De verloren jockey ), Magritte's eerste surrealistische werk.

Het jaar daarop verhuisde Magritte naar Parijs, waar hij nauwer contact begon te krijgen met leden van de surrealistische beweging, waaronder de schrijver André Breton, de leider van de groep.

In Parijs tekende Magritte een contract met een galerie, waardoor hij een reeks werken kon produceren die zouden worden vastgelegd als The Lovers e De valse spiegel .

Het belangrijkste werk van de Belgische schilder, Het verraad van beelden Al zijn werk probeert vragen te vermenigvuldigen en stelt vooral de grenzen van de representatie, de grens tussen kunst en werkelijkheid, de relatie tussen het zichtbare en het verborgene en de dunne lijn tussen het individu en het collectief ter discussie.

Terug in Brussel bleef René schilderen tot aan zijn dood op 15 augustus 1967.

Maak ook kennis met