Inhoudsopgave
Joodse denkers, meestal marxisten, kwamen in 1923 bijeen en richtten het Instituut voor Sociaal Onderzoek (in het Duits Institut für Sozialforschung) op.
De interdisciplinaire school (in het Duits Frankfurter Schule), opgericht aan de Universiteit van Frankfurt, had tot doel na te denken over maatschappij, mens en cultuur. Intellectuelen richtten zich op onderwerpen die verband hielden met literatuur, filosofie, politiek en economie, maar ook op elementen uit het dagelijks leven.
De grootste namen van de school waren Theodor W. Adorno (1903-1969), Max Horkheimer (1895-1973) en Walter Benjamin (1892-1940).
Samenvatting
Het ontstaan van de school
1923 was het jaar van Eerste marxistische werkweek een congres georganiseerd door Felix J. Weil (1898-1975), een doctor in de politieke wetenschappen, waaraan een aantal intellectuelen, voornamelijk joden, deelnamen.
Max Weber: biografie en theorieën Lees meerDe vader van Felix Weil, Herman Weil, emigreerde naar Argentinië waar hij een succesvol graanbedrijf opende. De familie keerde in 1908 terug naar Duitsland en besloot jaren later de oprichting van het instituut te financieren. De vader van Weil was dus de beschermheer van de groep, die in een jaar tijd 120.000 mark betaalde voor de oprichting van het instituut. De inspiratie voor de oprichting van de school kwam van het Marx-instituut-...Engels van Moskou, opgericht in 1920.
Op 3 februari 1923 gaf een decreet van het Frankfurtse Ministerie van Onderwijs toestemming voor de opening van de school.
Het begin van de school
Met een transdisciplinaire aanpak en meestal communistisch het oorspronkelijke doel was om
onderzoek naar de geschiedenis van het socialisme en de arbeidersbeweging, naar de economische geschiedenis, naar de geschiedenis en de kritiek van de politieke economie (Wiggershaus)
Maar al snel verruimden de denkers hun horizon en begonnen ze ook na te denken over kwesties in de sociologie, filosofie, taal, politieke wetenschap en psychoanalyse.
Op 22 juni 1924 slaagden zij erin het Instituut voor Sociaal Onderzoek (Duits: Institut für Sozialforschung) op te richten. Het instituut werd geleid door Carl Grünberg, die tot 1930 aan het hoofd bleef staan, toen Max Horkheimer de leiding overnam.
Vooraanstaande namen van de Frankfurtse School
De school had een eerste generatie - waaronder oorspronkelijke leden als Adorno en Marcuse - en wordt meestal beschouwd als tot de jaren veertig.
Na deze periode tot 1967 werd een tweede generatie erkend met namen als Habermas en Alfred Schmidt. Er zijn ook mensen die het bestaan van een derde generatie overwegen, deze wordt al sterk in twijfel getrokken.
De belangrijkste denkers aan het hoofd van de school waren:
- Max Horkheimer (1895-1973)
- Theodor W. Adorno (1903-1969)
- Carl Grünberg (1861-1940)
- Walter Benjamin (1892-1940)
- Friedrich Pollock (1894-1970)
- Jürgen Habermas (1929)
- Siegfried Kracauer (1889-1966)
- Herbert Marcuse (1898-1979)
- Erich Fromm (1900-1980)
Belangrijke beïnvloeders
Gedreven door een marxistisch ideaal De intellectuelen van die tijd werden sterk beïnvloed door lezingen van Freud, Weber, Nietzsche, Kant en Hegel.
De centrale kwesties die door de school aan de orde zijn gesteld
De intellectuelen begonnen de Frankfurter Schule met een studie van de marxistische theorie en breidden uiteindelijk de horizon van het onderzoek uit door zich vooral te richten op de kwestie van culturele industrie .
Zij bekritiseerden het klassieke marxisme door een kennisvacuüm vast te stellen - het klassieke marxisme hield zich niet bezig met het denken over cultuur. In een poging dit te corrigeren kloof De leden van de Frankfurter Schule bogen zich in het bijzonder over deze kwestie.
Kritische theorie
De onderzoekers bedachten een Kritische Theorie op de samenleving die mensen bewust en beter geïnformeerd wilde maken - met een sociaal geweten - op zoek naar een kritische geest ontwikkelen .
Intellectuelen hebben zich de volgende vragen gesteld en geprobeerd ze te beantwoorden: waarom consumeren we? En waarom kopen we wat we niet nodig hebben? Hoe beïnvloedt de consumptiemaatschappij ons om te verlangen naar wat overbodig is? Hoe vervreemden de media ons en moedigen ze ons aan om overbodige voorwerpen aan te schaffen? Waarom worden we blootgesteld aan deze lawine van consumptiegoederen?
Tijdens het onderzoek van de Frankfurter Schule besefte men dat de sociale superstructuur waarin wij zijn opgenomen ons mobiliseert om handelingen te verrichten die nodig zijn om het economische en sociale systeem te laten blijven functioneren. Met andere woorden, communicatie en cultuur zijn nauw verbonden met overheersing en consumptie.
In tegenstelling tot wat gewoonlijk wordt aangenomen, is de mens niet vrij, geïnformeerd en volledig autonoom, maar maakt hij deel uit van een collectief systeem dat hem min of meer bewust laat consumeren.
De culturele industrie
Adorno en zijn medestudenten demonstreerden een bezorgdheid over de verspreiding van de media en de impact die deze hoeveelheid informatie had op de maatschappij.
Met een analytisch oog keken ze naar de media en probeerden ze de culturele industrie van hun tijd te analyseren.
Zie ook: Can't help falling in love (Elvis Presley): betekenis en tekstIntellectuelen bekritiseerden het kapitalisme en denken over de gevolgen van deze cultuur van productie en massaconsumptie Zij dachten vooral na over de invloed van de massaproductie op onze perceptie van kunstwerken (de massificatie van culturele producten).
Andere punten op de agenda
De Frankfurtse School dacht na over de kwestie van overheersing die niet alleen financieel is, maar ook (en vooral) cultureel, psychologisch en politiek. Autoritarisme en totalitarisme stonden ook op de agenda van denkers die gecompliceerde politieke tijden beleefden met de opkomst van het nazisme.
De intellectuelen van de School dachten na over de hedendaagse context en waren avant-gardistische intellectuelen bij het analyseren van bijvoorbeeld de cinema, die door de academie nog weinig of niet werd bestudeerd. Walter Benjamin was een pionier in het denken over hoe de komst van nieuwe reproductietechnieken onze gevoeligheid met betrekking tot de bloei van kunstwerken veranderde (het zogenaamde verlies van aura).
De Schoolkrant
De papers die werden geschreven door de leden van de school en medewerkers werden gepubliceerd in het tijdschrift van het Instituut dat oorspronkelijk Zeitschrift für Sozialforschung heette.
De naam van het tijdschrift veranderde in het Engels en werd Studies in Philosophy and Social Science.
Over de naam van de school
In werkelijkheid werd de naam Frankfurter Schule pas achteraf, in de jaren zestig, gegeven om deze groep onderzoekers te identificeren.
Achtergrond van het ontstaan van de Frankfurter Schule
De school ontwikkelde zich in het interbellum, toen de verwoestende gevolgen van de Eerste Wereldoorlog al zichtbaar werden en de eerste tekenen van de Tweede Wereldoorlog werden georkestreerd.
Zie ook: Clandestien geluk: boek, kort verhaal, samenvatting en over de auteurDe late jaren twintig werden gekenmerkt door de opkomst van het nazisme en de vervolging van joden. In 1933 werd het huis van Horkheimer overvallen - de agenten konden de intellectueel noch zijn vrouw vinden, die gewaarschuwd in een hotel woonde.
De verandering van land van de school
In juli 1933 werd de school door de nazi's gesloten wegens "vijandige activiteiten" en moest zij worden overgebracht naar Genève, waar zij de Société Internationale de Recherches Sociales werd. Vervolgens verhuisde zij opnieuw naar Parijs en in 1934 naar New York (Columbia University).
De school keerde pas in 1953 terug naar haar oorspronkelijke hoofdkwartier.
Gepubliceerde werken
Door Theodor Adorno
- Culturele industrie en samenleving
- Minima Moralia
Door Max Horkheimer
- Traditionele theorie en kritische theorie
- Verduistering van de rede
Door Theodor Adorno en Max Horkheimer
- Dialectiek van Verlichting
Door Erich Fromm
- Analyse van de mens
- Marxistisch mensbeeld
Door Walter Benjamin
- Concept van kunstkritiek in de Duitse Romantiek
- De oorsprong van het Duitse barokdrama
Door Jürgen Habermas
- Theorie van communicatieve actie
- Het filosofisch discours van de moderniteit
Door Herbert Marcuse
- Eros en beschaving
- De ideologie van de industriële samenleving
Maak ook kennis met
