Inhoudsopgave
Het toneelstuk The Keeper of Promises, gecreëerd in 1960, was het grootste succes van de Braziliaanse toneelschrijver Dias Gomes.
Het stuk van Dias Gomes, oorspronkelijk geschreven voor het theater, werd voor het eerst opgevoerd in 1960. Het script is verdeeld in drie bedrijven en vertelt het tragische verhaal van Zé-do-burro.
Het verhaal was zo'n succes dat de verfilming de Palme d'Or kreeg op het filmfestival van Cannes in 1962.
De tekst is vertaald in verschillende talen, waaronder: Engels, Frans, Russisch, Pools, Spaans, Italiaans, Vietnamees, Hebreeuws en Grieks.
Samenvatting
Het verhaal speelt zich af in Salvador. Als het doek opgaat, is het theater bijna donker. Op het toneel ziet men een typisch Bahiaans landschap, van het oude en koloniale Bahia. Het is half vijf 's morgens.
Dan komt de hoofdpersoon, Zé-do-burro, een man van 30, mager, van gemiddelde lengte, met gewone trekken, die een immens houten kruis op zijn rug draagt. Aan zijn zijde staat zijn vrouw, Rosa, beschreven als een mooie vrouw van "warm bloed", in tegenstelling tot haar man, met een serene en zachtmoedige uitstraling. Het echtpaar is al acht jaar samen.
Beiden wachten tot de kerk wordt geopend, zodat een belofte kan worden ingelost. Omdat de ezel Nicolau, die door Zé als zijn beste vriend wordt beschouwd, een blikseminslag overleefde, deed hij de belofte dat hij een houten kruis naar de kerk zou dragen. De bijnaam Zé-do-burro werd juist gegeven ter ere van de genegenheid die de man voor het dier had.
Nu het leven van Nicolau wordt bedreigd, gaat zijn baasje op zoek naar Preto Zeferino, een vermaard genezer die bekend stond om het genezen van alle ziekten. Omdat hij geen verbetering ziet bij Nicolau, gaat Zé naar de candomblé van Maria de Iansan om hulp te vragen. Daar vertelt hij Mãe-de-Santo wat er aan de hand is en zij stelt voor een grote belofte te doen.
Omdat Iansan de heilige Barbara is, beloofde Zé-do-burro dat hij op haar feestdag een houten kruis zou dragen van het veld waar hij woonde naar haar kerk, een kruis zo zwaar als dat van Jezus. Het martelaarschap van het dragen van het kruis zorgde ervoor dat Zé's schouders rauw werden, zijn voeten hadden al enorme waterblaren.
De ezel werd van de ene op de andere dag plotseling gezond, waardoor Zé de plotselinge verbetering toeschreef aan het resultaat van de belofte.
Het stuk kent humoristische momenten zoals bijvoorbeeld wanneer Rosa en Zé ruzie maken over kussens. De vrouw wilde dat haar man zijn belofte om het kruis op zijn schouders te dragen met kussens zou nakomen, maar haar man weigerde heftig:
ZÉ
Het was niet goed. Ik beloofde het kruis op mijn rug te dragen, zoals Jezus. En Jezus droeg geen kussentjes.
ROSA
Hij gebruikte het niet omdat ze het hem niet lieten doen.
ZÉ
Nee, in deze business van wonderen moet je eerlijk zijn. Als je de heilige inpakt, verlies je je krediet. Een andere keer kijkt de heilige, raadpleegt zijn administratie en zegt: - Ah, jij bent Zé-do-Burro, degene die me al heeft opgelicht! En nu kom je me een nieuwe belofte doen. Wel, ga een belofte doen aan de duivel, jij klaploper! En er is meer: een heilige is als een gringo, hij heeft er één opgelicht, iedereende anderen leren kennen.
Uiteindelijk vervult Zé-do-burro zijn belofte net als Jezus, zonder enige bescherming, ondanks al het lijden, en draagt het houten kruis zeven kilometer lang. Uiteindelijk komt het stel aan bij de kerk van Santa Bárbara.
Terwijl ze voor de kerk wachten - want de deur is op dit uur gesloten - ontmoeten ze Marli en Bonitão, een eigenaardig stel bestaande uit een prostituee en haar pooier.
Zij, een vrouw van achtentwintig en overdreven geschilderd, beschreven als een trieste en suïcidale schoonheid. Handsome, op zijn beurt, is koud, ongevoelig en onderwerpt Marli, net als zijn vele andere vrouwen. Arrogant en ijdel, hij kleedt zich altijd in het wit, met een hoge kraag en tweekleurige schoenen.
De humor komt terug in onverwachte situaties, zoals bijvoorbeeld in de dialoog tussen de pooier Handsome en Zé-do-burro:
BONITÃO
Ik bedoelde het niet slecht. Ik ben ook een beetje vroom. Ik heb zelfs eens een belofte gedaan aan Sint Antonius...
ZÉ
Huwelijk?
BONITÃO
Nee, ze was getrouwd.
ZÉ
En heb je de gratie gekregen?
BONITÃO
Ik heb het gedaan. Haar man heeft een week gereisd...
ZÉ
En heb je de belofte betaald?
BONITÃO
Nee, om de heilige niet in gevaar te brengen.
ZÉ
Men moet nooit een belofte niet nakomen, zelfs als het er een is die de heilige in gevaar brengt. Ik garandeer dat Sint Antonius de volgende keer zal doen alsof hij doof is, en hij heeft gelijk.
Handsome, een schaamteloze dappere die onmiddellijk de onschuld van Rosa's man opmerkt, begint de liefde te bedrijven met het meisje, dat uitgeput is van de reis en de gedane belofte. Zé-do-burro merkt naïef niets van wat er gebeurt.
Zie ook: Jesus Chorou door Racionais MC's (Betekenis van het liedje)Toen ze haar vermoeidheid zag voor de gesloten kerk, bood de pooier aan haar naar een hotel te brengen. Ze verzet zich, maar gaat uiteindelijk toch en laat haar man achter. Rosa verblijft in Hotel Ideal, op de tweede verdieping, kamer 27.
Uiteindelijk verschijnt de jonge priester Olavo en als hij midden in het gesprek beseft dat de belofte is gedaan op een candomblé terrein, verhindert hij de vrome Zé de kerk binnen te gaan.
Koppig en niet ontevreden met de heilige, blijft Zé-do-burro volharden in zijn wens het kruis te overhandigen, ondanks de smeekbeden van zijn vrouw om te vertrekken.
Hij verdraait de hele situatie en schildert Zé-do-burro af als een messias die de landbouwhervorming steunt.
Knap, zeer geïnteresseerd in Rosa, overtuigt de geheime politieman dat de verslaggever gelijk had.
Woedend omdat hij de kerk van Santa Barbara niet mag betreden, verliest Zé zijn verstand en wordt hij berispt door de politie. Nog walgelijker omdat hij zich niet aan zijn belofte kan houden, weigert hij zich te laten arresteren. Uiteindelijk vermoordt de politieman Secreta hem in het heetst van de strijd, waarmee zijn tragische lot is bezegeld.
Hoofdpersonen
Zé-do-Burro
Een gewone man, van het platteland, getrouwd met Rosa. Op een mooie dag, geconfronteerd met een moeilijke situatie, doet hij een belofte om een houten kruis te dragen naar de kerk van Santa Barbara.
Nicolau
Een ezel als huisdier. Zé-do-Burro beschouwde hem als zijn beste vriend.
Zie ook: Wat was het Modernisme? Historische context, werken en auteursRosa
Zé's vrouw, een aantrekkelijke vrouw die uiteindelijk valt voor Handsome's bedrog.
Marli
Een achtentwintigjarige prostituee, extreem beschilderd, waardoor ze tien jaar extra kreeg. Ze wordt beschreven als een vrouw van een ziekelijke, trieste schoonheid. Ze wordt misbruikt door Handsome.
Knappe
Gigolo, beschreven als iets boven de gemiddelde lengte, sterk en met een driehoekige, amulatto gelaatskleur. Steil, glanzend haar door gomaline, dikke lippen. Van zwarte afkomst, hij onderwerpt degenen die hij als zijn vrouwen beschouwt.
Vader Olavo
De zeer vrome, jonge pater Olavo weigert Zé-do-burro in de kerk te ontvangen omdat de betrokkene hulp is gaan zoeken bij de genezer Zeferino en bij de Candomblé van Maria de Iansan.
Zwarte Zeferino
Beroemd om het genezen van de kwalen van de regio, bidt de tovenaar om te proberen de ezel Nicolau te genezen.
Secreta
De politieman van de regio gelooft de versie van Bonitão en vermoordt uiteindelijk Zé-do-burro.
Film The Promise Payer
Het boek werd in 1962 verfilmd, met regie en scenario van Anselmo Duarte. De productie was van Oswaldo Massaini en de cast had grote namen als :
- Leonardo Villar (Zé do Burro)
- Glória Menezes (Roze)
- Dionísio Azevedo (Vader Olavo)
- Norma Bengell (Marli)
- Geraldo Del Rey (Bonitão)
- Roberto Ferreira (Dedé)
- Othon Bastos (Reporter)
- João Desordi (Detective)
Bekijk de film The Promise Payer volledig
Filme O Pagador de Promessas 1962 Completo.Ontvangen prijzen
De verfilming kreeg verschillende prijzen, waaronder de belangrijke Palme d'Or op het filmfestival van Cannes in 1962.
Hieronder de lijst van prijzen die alleen al in het jaar 1962 zijn gewonnen:
- "Palme d'Or op het Cannes Film Festival
- 1e Prijs op het San Francisco Film Festival (USA)
- "Critics Award" van het Edinburgh Festival, Schotland
- I Prijs van het Festival van Venezuela
- Laureaat op het Acapulco Festival, Mexico
- Prijs "Saci" (S. Paulo)
- Gouverneursprijs (SP)
- Stad S. Paulo Award
- Humberto Mauro-prijs
Ontdek Dias Gomes
De Bahiaanse schrijver werd geboren in Salvador op 19 oktober 1922 en stierf op zevenenzeventigjarige leeftijd op 18 mei 1999.
Portret van Dias Gomes omringd door boeken.
Toen hij 13 werd, verhuisde de auteur naar Rio de Janeiro, waar hij rechten en ingenieurslessen volgde, hoewel hij van geen van beide opleidingen afstudeerde.
Zijn eerste toneelstuk schreef hij toen hij nog maar 15 jaar oud was en werd al bekroond door de Nationale Toneeldienst. Vanaf dat moment schreef hij een reeks teksten voor het theater, waarvan vele opgevoerd door Procópio Ferreira.
Op 22-jarige leeftijd besloot Dias Gomes te investeren in radio. De schrijver werd naar dit universum geleid door zijn vader, Oduvaldo Vianna.
Naast het acteren bij de radio, bleef hij schrijven, tegelijkertijd romans componeren en liet hij de theaterwereld tijdelijk links liggen. Pas in 1954 keerde hij terug naar het schrijven van theater, met een nieuw stuk onder regie van Bibi Ferreira.
Het was in 1960, toen Dias Gomes 38 jaar oud was, dat hij zijn grootste succes lanceerde: O pagador de promessas (De bewaarder van beloften). Het schrijven betoverde toeschouwers uit heel Brazilië en het verhaal overschreed grenzen en bereikte overzeese gebieden.
Het was zo'n succes dat de verfilming in 1962 de Palme d'Or kreeg op het filmfestival van Cannes.
Tijdens de militaire dictatuur stond Dias Gomes onder grote druk van de censuur, die haar veto uitsprak over verschillende teksten. In die tijd richtte hij zich op de televisie en werd hij de auteur van een reeks soapseries.
Dias Gomes met zijn werkinstrument: de typemachine.
Volledig lezen
Het boek The Promise Payer kan worden gedownload in pdf-formaat.