9 σημαντικά ποιήματα του βορειοανατολικού Κορντέλ (εξηγούνται)

Cordel στο βορειοανατολικό τμήμα της Βραζιλίας είναι ένα δημοφιλής έκφραση Αυτά τα ομοιοκατάληκτα κείμενα τυπώνονται σε φυλλάδια που μπορούν να κρεμαστούν σε κορδόνια - cordéis! - και πωλούνται στις υπαίθριες αγορές.

Αυτό το είδος τέχνης συνήθως παρουσιάζει τοπικά θέματα, τοπικούς χαρακτήρες, λαϊκούς θρύλους, καθώς και κοινωνικά ζητήματα.

Έχουμε επιλέξει εδώ αποσπάσματα και σύντομα ποιήματα από το cordel Υπάρχουν 8 έργα που εκπροσωπεί τη Βραζιλία (κυρίως στα βορειοανατολικά), είτε για τους χαρακτήρες, είτε για τις καταστάσεις, είτε για τα ερωτήματα.

1. Ο ποιητής της υπαίθρου - Patativa do Assaré

Προσωπογραφία της Patativa do Assaré σε ξυλογραφία

Είμαι μια κλωστή του δάσους, μια τραγουδίστρια με χοντρό χέρι

Εργασία στα χωράφια, χειμώνα και καλοκαίρι

Η τσουπάνα μου είναι καλυμμένη με πηλό

Καπνίζω μόνο paia de mio τσιγάρα

Είμαι ένας ποιητής του δάσους, δεν παίζω το ρόλο

De argum menestrê, ou erante cantô

Που περιπλανιέται, με την κιθάρα του

Τραγουδώντας, pachola, σε αναζήτηση της αγάπης

Δεν ξέρω γιατί δεν έχω σπουδάσει ποτέ

Μόνο εγώ ξέρω το όνομά μου υπογεγραμμένο

Ο πατέρας μου, ο καημένος! Ζούσε χωρίς χαλκό

Και το νήμα του φτωχού δεν μπορεί να μελετήσει

Ο τραχύς, απλός και βαρετός στίχος μου

Δεν μπαίνεις στην πλατεία, στην πλούσια αίθουσα

Ο στίχος μου μπαίνει μόνο στην ύπαιθρο και στο εικοσιτετράωρο.

Και μερικές φορές, αναπολώντας την ευτυχισμένη νιότη

Τραγουδάω για μια σόδα που κατοικεί στο στήθος μου

Το εν λόγω ποίημα απεικονίζει την εργάτης γης Ο συγγραφέας, Antônio Gonçalves da Silva, ο οποίος έγινε γνωστός ως Patativa do Assaré, γεννήθηκε στα ορεινά του Ceará το 1909.

Γιος αγροτών, η Πατατίβα εργαζόταν πάντα στα χωράφια και σπούδασε μερικά χρόνια στο σχολείο Άρχισε να γράφει ποιήματα cordel περίπου στην ηλικία των 12 ετών, και ακόμη και με την αναγνώρισή του, δεν σταμάτησε ποτέ να εργάζεται στη γη.

Σε αυτό το cordel, ο Patativa περιγράφει στη συνέχεια τον τρόπο ζωής του, παραλληλίζοντας τον με τη ζωή τόσων πολλών Βραζιλιάνων, άνδρες και γυναίκες παιδιά του sertão και αγροτικών εργαζομένων.

2. Ai se sesse - Zé da Luz

Αν μια μέρα συμπαθούσαμε ο ένας τον άλλον

Αν μια μέρα θέλαμε ο ένας τον άλλον

Αν οι δυο μας ήμασταν έστω και

Αν ζούσαμε μαζί οι δυο μας

Αν εσύ κι εγώ ζούσαμε μαζί

Αν μαζί οι δυο μας κοιμόμασταν

Αν εσύ κι εγώ πεθάνουμε μαζί

Αν στον ουρανό ήμασταν assubei

Αλλά αν συνέβαινε να μην ανοίξει ο Άγιος Πέτρος

Η πύλη για τον παράδεισο και θα σου έλεγα κάθε ανοησία

Και αν έπρεπε να δεσμευτώ...

Και εσύ μαζί μου επέμενες ότι θα έπρεπε να αποφασίσω τον εαυτό μου

Και το μαχαίρι μου θα τραβούσε

Και η κοιλιά του ουρανού τρυπήθηκε

Ίσως οι δυο μας να μέναμε

Ίσως να πέφταμε και οι δύο

Και ο διάτρητος ουρανός κρύωσε και όλες οι παρθένες έφυγαν

Στο Ai se sesse, ο ποιητής Zé da Luz αναπτύσσει ένα ευφάνταστη και ρομαντική σκηνή ενός ερωτευμένου ζευγαριού που περνάει μια ζωή μαζί, όντας σύντροφοι και στο θάνατο.

Ο συγγραφέας φαντάζεται ότι, όταν έφταναν στον ουρανό, το ζευγάρι θα διαπληκτιζόταν με τον Άγιο Πέτρο. Ο άνδρας, σε έξαλλη κατάσταση, θα έβγαζε ένα μαχαίρι, "τρυπώντας" το στερέωμα και απελευθερώνοντας τα φανταστικά όντα που ζουν εκεί.

Είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσει κανείς την αφήγηση αυτού του ποιήματος, τόσο δημιουργική και εκπληκτική, σε συνδυασμό με την τοπική γλώσσα Ποιήματα όπως αυτά είναι παραδείγματα του ότι η λεγόμενη "γλωσσική προκατάληψη" δεν έχει λόγο ύπαρξης.

Αυτό το ποίημα μελοποιήθηκε το 2001 από το συγκρότημα της βορειοανατολικής χώρας Cordel do Fogo Encantado Δείτε παρακάτω ένα βίντεο με τον ήχο της τραγουδίστριας Lirinha που το απαγγέλλει.

3. Οι αθλιότητες της εποχής - Leandro Gomes de Barros

Ξυλογραφία του ποιητή Leandro Gomes de Barros

Αν ήξερα ότι αυτός ο κόσμος

Ήταν τόσο διεφθαρμένο

Είχα κάνει μια απεργία

Αλλά δεν γεννήθηκα

Η μητέρα μου δεν μου έλεγε

Η πτώση της μοναρχίας

Γεννήθηκα, εξαπατήθηκα

Για να ζήσουμε σε αυτόν τον κόσμο

Λεπτός, ρακένδυτος, καμπούρης,

Συν όλα τα σφραγισμένα.

Έτσι απλά ο παππούς μου

Όταν έπιανα τον εαυτό μου να κλαίει,

Είπε μην κλαις

Ο καιρός θα βελτιωθεί.

Πίστευα ανόητα

Για αθώους ήλπιζα

Ακόμα κάθεται στο θρόνο

Η γιαγιά για να μου αποσπάσει την προσοχή

Είπε ότι θα έρθει ο καιρός

Αυτά τα χρήματα δεν έχουν ιδιοκτήτη.

Ο Leandro Gomes de Barros γεννήθηκε το 1860 στην Paraíba και άρχισε να ζει από τη συγγραφή γύρω στην ηλικία των 30 ετών, ενώ μέχρι τότε εργαζόταν σε διάφορες θέσεις.

Ο Λεάντρο ήταν ένας κριτικός άνθρωπος καταγγέλλοντας την κατάχρηση της εξουσίας, πραγματεύεται θέματα όπως η πολιτική, η θρησκεία και σημαντικά γεγονότα της εποχής, όπως ο πόλεμος του Κανούδου και ο κομήτης του Χάλεϊ.

Σε αυτό το ποίημα Οι δυστυχίες των καιρών Ταυτόχρονα, μιλάει για την ελπίδα για καλύτερες μέρες, σε συνδυασμό με μια ορισμένη απογοήτευση.

4. Όντας βορειοανατολίτης - Bráulio Bessa

Είμαι ο γίββωνας του καουμπόη, είμαι το κουσκούς, είμαι η ραπαντούρα

Είμαι σκληρός και σκληρή ζωή

Είμαι βορειοανατολική Βραζιλία

Είμαι ένας κανταδόρος violeiro, είμαι χαρά όταν βρέχει

Είμαι γιατρός χωρίς να ξέρω να διαβάζω, είμαι πλούσιος χωρίς να είμαι πλούσιος

Όσο περισσότερο είμαι από τα βορειοανατολικά, τόσο περισσότερο είμαι περήφανος που είμαι

Από το επίπεδο κεφάλι μου, από την ακατάληπτη προφορά μου

Του ραγισμένου εδάφους μας, των κακομεταχειρισμένων ανθρώπων μας

Σχεδόν πάντα αδικείται, συνηθίζει να υποφέρει

Αλλά ακόμα και σε αυτό το μαρτύριο είμαι ευτυχισμένος από τότε που ήμουν παιδί

Όσο περισσότερο είμαι από τα βορειοανατολικά, τόσο πιο περήφανος είμαι

Γη του ζωντανού πολιτισμού, Chico Anísio, Gonzagão του Renato Aragão

Ariano και Patativa: καλοί, δημιουργικοί άνθρωποι

Αυτό μου δίνει μόνο ευχαρίστηση και σήμερα για άλλη μια φορά θέλω να πω

Ευχαριστώ πολύ τη μοίρα, όσο περισσότερο είμαι βορειοανατολίτης

Αλλά είμαι περήφανος που είμαι.

Ο ποιητής από το Ceará, Bráulio Bessa, γεννημένος το 1985, έχει μεγάλη επιτυχία τον τελευταίο καιρό. Χρησιμοποιώντας βίντεο στο Διαδίκτυο, ο Bráulio κατάφερε να προσεγγίσει χιλιάδες ανθρώπους και να διαδώσει την τέχνη της λογοτεχνίας και της απαγγελίας των cordéis και της λεγόμενης ποίησης matuta.

Σε αυτό το κείμενο, συζητά τις τιμή να είσαι βορειοανατολίτης Ο συγγραφέας αναφέρει σημαντικές προσωπικότητες που γεννήθηκαν σε αυτή την περιοχή της Βραζιλίας, όπως η Patativa do Assaré, η οποία αποτελεί σημείο αναφοράς για τον ίδιο.

5. Η απεργία των ζώων - Severino Milanês da Silva

Πολύ πριν από τον κατακλυσμό

ήταν ο διαφορετικός κόσμος,

όλα τα ζώα μιλούσαν

καλύτερα από πολλούς ανθρώπους

και είχε μια καλή ζωή,

εργάζονται με ειλικρίνεια.

Ο διευθυντής του Ταχυδρομείου

ήταν ο γιατρός Τζαμπότι,

ο επιθεωρητής ακτών

ήταν ο πανούργος Siry,

ο οποίος είχε ως βοηθό

ο κατεργάρης Quaty.

Το ποντίκι ονομάστηκε

για τον επικεφαλής του τελωνείου,

κάνοντας πολύ "moamba

βγάζοντας πολλά χρήματα,

με το διάταγμα Camundongo,

ναυτικό φόρεμα.

Ο Cachorro ήταν τραγουδιστής,

του άρεσε να κάνει καντάδες,

Ήμουν πολύ στριμωγμένος,

με γιλέκο και γραβάτα,

πέρασε τη νύχτα στο δρόμο

καθώς και το σκαθάρι και η κατσαρίδα.

Ο συγγραφέας αυτού του ποιήματος είναι ο Severino Milanês da Silva, από το Pernambuco, γεννημένος το 1906, ο οποίος έγινε γνωστός ως repentista, στιχουργός και δημοφιλής συγγραφέας.

Ο Severino δημιούργησε ένα έργο στο οποίο ανακάτεψε ιστορικές αναφορές με ένα σύμπαν ονειρικών και φανταστικών πλασμάτων.

Σε αυτό το ποίημα (παρουσιάζεται μόνο ένα απόσπασμα του έργου), ο συγγραφέας παρουσιάζει μια δημιουργική ονειροπόληση στις οποίες τα ζώα αναλαμβάνουν ανθρώπινες θέσεις.

Έτσι, κάθε είδος ζώου είχε μια λειτουργία στην κοινωνία, επιτρέποντας μια ενδιαφέρουσα αφήγηση για την κατάσταση των ανθρώπων στον κόσμο της εργασίας.

6. Ο ρομαντισμός του μυστηριώδους παγωνιού - José Camelo de Melo Resende

Θα σας πω μια ιστορία

Από ένα μυστηριώδες παγώνι

Η οποία απογειώθηκε στην Ελλάδα

Με ένα γενναίο αγόρι

Απαγωγή κόμισσας

Κόρη ενός περήφανου κόμη.

Έζησε στην Τουρκία

Ένας καπιταλιστής χήρος

Πατέρας δύο ανύπαντρων παιδιών

Ο πρεσβύτερος Ιωάννης ο Βαπτιστής

Τότε ο μικρότερος γιος

Το όνομά του ήταν Evangelista.

Ο γέρος Τούρκος ήταν ο ιδιοκτήτης

Από ένα εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας

Με ευρεία γκάμα ιδιοτήτων

Χρήματα και αγαθά

Έδωσε στα παιδιά του κληρονομιά

Επειδή ήταν πολύ ενωμένοι (...)

Ο José Camelo de Melo Resende θεωρείται ένας από τους μεγάλους Βραζιλιάνους συγγραφείς του cordel. Γεννημένος το 1885 στο Pernambuco, ήταν ο συγγραφέας μιας από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του cordel, του φυλλαδίου Ο ρομαντισμός του μυστηριώδους παγωνιού .

Το έργο αποδόθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα στον João Melquíades, ο οποίος ανέλαβε τη συγγραφή του. Αργότερα ανακαλύφθηκε ότι, στην πραγματικότητα, ανήκε στον José Camelo.

Αυτό το έργο, το οποίο έχουμε δείξει τις τρεις πρώτες στροφές, λέει για την ιστορία αγάπης μεταξύ του νεαρού που ονομάζεται Evangelista και της κόμισσας Creusa.

Το 1974, ο τραγουδιστής και συνθέτης Ednardo κυκλοφόρησε το τραγούδι Μυστηριώδες παγώνι, βασισμένο σε αυτό το διάσημο μυθιστόρημα του Κορντέλ.

7. λαϊκή πρίμα - Raimundo Santa Helena

(...) Η αμφισβήτηση δεν είναι έγκλημα

Όπου υπάρχει δημοκρατία

Ανήκει μόνο στον πολίτη

Η κυριαρχία σας

Σχετικά με την καταναγκαστική ισχύ

Ο Ιησούς ήταν ανατρεπτικός

Στην εκδοχή της τυραννίας.

Το πάσο μου είναι δικό μου

Κάνω τέχνη χωρίς αφεντικό

Μόνο όσοι έχουν την ικανότητα

Πρέπει να είναι αντιπολίτευση

Γιατί να αγωνιστούμε για τους αδύναμους

Ψάχνει στις τρύπες

Στο πυκνό σκοτάδι.

Ο Raimundo Santa Helena ανήκει στη λεγόμενη δεύτερη γενιά των συγγραφέων του βορειοανατολικού Κορντέλ. Ο ποιητής ήρθε στον κόσμο το 1926, στην πολιτεία Paraíba.

Η λογοτεχνική παραγωγή του Raimundo επικεντρώνεται σε μεγάλο βαθμό στην κοινωνική αμφισβήτηση και καταγγελίες για τις δυστυχίες των ανθρώπων, ιδίως των βορειοανατολικών.

Εδώ, ο συγγραφέας αμφισβητεί τη δημοκρατία και υπερασπίζεται τη λαϊκή εξουσία, αναφέροντας τον Ιησού Χριστό ως παράδειγμα εξέγερσης. Ο Raimundo τοποθετεί επίσης τον εαυτό του ως ιδιοκτήτη της τέχνης του και αποστρέφεται τις καταχρήσεις των αφεντικών. Ο ποιητής καλεί επίσης, με έναν ορισμένο τρόπο, άλλους ανθρώπους να τον ακολουθήσουν στον αγώνα κατά της καταπίεσης.

8 - Ο αγώνας του Cego Aderaldo με τον Zé Pretinho - Firmino Teixeira do Amaral

Κάλυμμα Cordel Ο αγώνας του Cego Aderaldo με τον Zé Pretinho

Καλή διασκέδαση, αναγνώστες μου,

Ένα ισχυρό επιχείρημα,

Αυτό που είχα με τον Zé Pretinho,

Ένας τραγουδιστής από το sertão,

Το οποίο, στο τέλος του στίχου,

Θα κέρδιζε οποιαδήποτε ερώτηση.

Μια μέρα, αποφάσισα

Φεύγοντας από την Quixadá

Μια από τις όμορφες πόλεις

Από την πολιτεία Ceará.

Πήγα μέχρι το Piauí,

Δείτε τους τραγουδιστές εκεί.

Έμεινα στο Pimenteira

Στη συνέχεια στην Alagoinha,

Τραγούδησα στο Campo Maior,

Στις Angico και Baixinha.

Από εκεί είχα μια πρόσκληση

Για να τραγουδήσει στη Βαρζίνια.

[...]"

Ο Firmino Teixeira do Amaral, γεννημένος στο Piauí το 1896, είναι ο συγγραφέας αυτού του διάσημου cordel. Σε αυτή την ιστορία (από την οποία παρουσιάζουμε μόνο ένα απόσπασμα), ο Firmino βάζει ως χαρακτήρα τον Cego Aderaldo (έναν άλλο σημαντικό συγγραφέα cordel της βορειοανατολικής Ευρώπης).

Η ιστορία μιλάει για έναν καυγά μεταξύ του Cego Aderaldo και του Zé Pretinho. Το γεγονός αμφισβητείται από πολλούς ανθρώπους, αφήνοντας αμφιβολίες για το αν έλαβε χώρα ένας τέτοιος "καυγάς". Ωστόσο, είναι πολύ πιθανό ότι επρόκειτο για μια εφεύρεση από τον συγγραφέα.

Το κείμενο αυτό μελοποιήθηκε το 1964 από τη Nara Leão και τον João do Vale και ηχογραφήθηκε στο δίσκο Γνώμη .

9. η άφιξη του Λαμπιάο στην κόλαση - José Pacheco

Η κατσίκα του Lampião

Ονομάζεται Lying Pile

Που πέθανε σε ένα χαντάκι

Σε μια ορισμένη παρελθούσα εποχή

Τώρα μέσα από το Sertão Είναι ένα θέαμα για τα μάτια του κόσμου

Κάνοντας σκανταλιές

Και ήταν αυτός που έφερε τα νέα

Ποιος είδε τον Lampião να φτάνει

Κόλαση εκείνη την ημέρα

Είχε πολύ δρόμο να διανύσει

Η αγορά έχει πάρει φωτιά

Τόσα πολλά καμένα σκυλιά έχουν πεθάνει

Είναι ευχαρίστηση να λέω

Εκατό γέροι μαύροι πέθαναν

Που δεν εργάζονται πλέον

Τρία εγγόνια του Bolt

Και ένας σκύλος που ονομάζεται Cá-traz

Ο Bigodeira πέθανε επίσης

Και ένας σκύλος που ονομάζεται Buteira

Ο γαμπρός του Σατανά

Ας ασχοληθούμε με την άφιξη

Όταν ο Lampião χτύπησε

Ένα αγόρι ακόμα νέο

Στην πύλη εμφανίστηκε

Ποιος είσαι εσύ, κύριος;

Moleque, είμαι ένας "cangaceiro".

Ο Λαμπιάο του απάντησε

Όχι, όχι παιδί! Είμαι φύλακας.

Και δεν είμαι συνεργάτης σου

Δεν μπορείς να έρθεις εδώ σήμερα.

No dixé who's first

Moleque, άνοιξε την πύλη

Να ξέρετε ότι είμαι ο Λαμπιάο

Η κατάπληξη όλου του κόσμου

Έτσι αυτός ο φύλακας

Ποιος εργάζεται στην πύλη

Πατήστε το και πετάξτε στάχτη

Δεν κάνει καμία διάκριση

Η σκύλα έγραψε δεν διάβασε

Η macaiba έχει φάει

Δεν υπάρχει συγχώρεση εκεί

Ο φύλακας πήγε και είπε

Μείνε έξω και θα έρθω μέσα

Και θα μιλήσω στο αφεντικό

Στο γραφείο του κέντρου

Σίγουρα δεν σε θέλει

Αλλά όπως σας λέω

Θα σε πάω μέσα

Ο Lampião είπε: Πήγαινε γρήγορα

Όποιος μιλάει χάνει χρόνο

Πηγαίνετε γρήγορα και επιστρέψτε σύντομα

Και θέλω μικρή καθυστέρηση

Αν δεν μου δώσεις ένα εισιτήριο

Τα γυρίζω όλα ανάποδα

Θα ανάψω τη φωτιά και θα φύγω

Ο φύλακας πήγε και είπε

Ο Σατανάς στο σαλόνι

Να ξέρετε, εξοχότατε

Μετά ήρθε ο Λαμπιάο

Λέγοντας ότι θέλει να συμμετάσχει

Και ήρθα να σε ρωτήσω

Είτε του δώσω το εισιτήριο είτε όχι

Όχι κύριε, ο Σατανάς είπε

Πες του να φύγει

Έχω μόνο κακούς ανθρώπους

Είμαι πολύ χωριάτης

Είμαι ήδη σε διάθεση

Για να βάλει περισσότερο από το μισό

Αυτά που έχετε εδώ έξω

Όχι κύριε ο Σατανάς είπε

Πήγαινε να πεις φύγε

Έχω μόνο κακούς ανθρώπους

Ήμουν λίγο άχρηστος...

Είμαι ήδη σε διάθεση

Για να βάλει περισσότερο από το μισό

Αυτά που έχετε εδώ έξω

Ο φύλακας είπε

Αφεντικό Θα χειροτερέψει

Και ξέρω ότι θα είναι καταραμένος

Όταν δεν μπορείτε να μπείτε

Ο Σατανάς είπε ότι αυτό δεν είναι τίποτα

Συγκεντρώστε τους μαύρους εκεί

Και πάρε ό,τι χρειάζεσαι

Όταν ο Λαμπιάο έδωσε πίστη

Από τη μαύρη ομάδα που σταμάτησε

Είπα μόνο στην Αβησσυνία

ÔΟ καταραμένος μαύρος στρατός

Και μια φωνή που αντηχούσε

Ο Σατανάς ήταν αυτός που έστειλε

Βάλτε του φωτιά, εσείς οι μαύροι

Ο Lampião θα μπορούσε να πιάσει

Ένα κρανίο βοδιού

Χτύπησε στο μέτωπο ενός

Και η σκύλα μόλις είπε γεια

Υπήρξαν μεγάλες ζημιές

Στην κόλαση εκείνη την ημέρα

Είκοσι χιλιάδες escudos κάηκαν

Ότι ο Σατανάς κατέλαβε

Το βιβλίο του πόντου

Έχασαν εξακόσιες χιλιάδες escudos

Μόνο σε αγαθά

Παραπονέθηκε ο Εωσφόρος

Δεν υπάρχει ανάγκη για μεγαλύτερη κρίση

Τα χρόνια κακής συγκομιδής

Και τώρα αυτό το βήμα περισσότερο

Εάν δεν υπάρχει καλός χειμώνας

Εδώ στην κόλαση

Κανείς δεν αγοράζει πουκάμισο

Όποιος αμφισβητεί αυτή την ιστορία

Για να σκεφτείς ότι δεν ήταν έτσι

Αμφισβητώντας τον στίχο μου

Δεν πιστεύει σε μένα

Ψωνίστε σύγχρονο χαρτί

Και γράψτε στην κόλαση

Στείλτε μήνυμα από τον Κάιν

Ο José Pacheco da Rocha ήταν ένας σημαντικός βορειοανατολικός κορδελίστας των αρχών του 20ού αιώνα. Εικάζεται ότι γεννήθηκε στο Alagoas ή στο Pernambuco.

Ένα από τα πιο επιτυχημένα cordéis του είναι Η άφιξη του Lampião στην Κόλαση , χιουμοριστικό κείμενο το οποίο φέρει πολλές επιρροές από το θέατρο mamulengo, μια άλλη λαϊκή έκφραση της περιοχής.

Σε αυτό το cordel, ο συγγραφέας επινοεί την άφιξη του διάσημου ληστή Lampião στην κόλαση. Με χιούμορ και ευστροφία, έφερε στο έργο του καθημερινά, θρησκευτικά θέματα και χαρακτήρες της βορειοανατολικής ενδοχώρας, όπως οι ληστές.

Μπορεί επίσης να σας ενδιαφέρει :